Giảm phí trước bạ có cứu nổi thị trường ôtô Việt Nam

Mức hỗ trợ 50% phí trước bạ liệu đã đủ để cứu thị trường ôtô Việt Nam. Ảnh: Phương Lâm.

Trước tình hình sụt giảm cả 3 tiêu chí bao gồm sức mua, sản lượng nội địa và số xe nhập khẩu của ngành ôtô tại Việt Nam trong giai đoạn đầu năm, nhiều cơ quan đã đề xuất Chính phủ gia hạn nộp thuế tiêu thụ đặc biệt đối với các doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp ôtô, đồng thời giảm 50% lệ phí trước bạ đối với ôtô nội địa.

Ngành ôtô Việt Nam rơi vào khủng hoảng

Sau kỳ báo cáo tụt mạnh doanh số trong tháng đầu năm, thị trường ôtô Việt Nam tăng trưởng trong 2 tháng liên tiếp trước khi bất ngờ quay đầu giảm ngay khi vừa bước sang tháng đầu tiên của quý II.

Theo báo cáo của Hiệp hội các Nhà sản xuất Ôtô Việt Nam (VAMA), doanh số toàn thị trường ôtô Việt Nam trong tháng 4 chỉ đạt 22.409 xe, giảm 25% so với tháng 3 và thấp hơn đến 47% so với cùng kỳ năm ngoái.

Sau 4 tháng đầu năm, ôtô lắp ráp trong nước ghi nhận tổng doanh số 50.017 xe, giảm 39% so với cùng kỳ năm ngoái. Tổng lượng tiêu thụ ở nhóm ôtô nhập khẩu cũng ghi nhận mức sụt giảm 16% và chỉ đạt 42.784 xe tính từ đầu năm.

Sức mua sụt giảm của thị trường đã khiến hoạt động sản xuất ôtô trong nước bị chững lại đáng kể. Theo báo cáo của Tổng cục Thống kê, ước tính có khoảng 109.500 ôtô các loại hoàn thành xuất xưởng tại Việt Nam trong 4 tháng đầu năm, giảm 19,3% so với cùng kỳ năm ngoái.

Ngành ôtô Việt Nam giảm tốc
Doanh số, sản lượng nội địa và hoạt động nhập khẩu ôtô tại Việt Nam trong 4 tháng đầu năm, giai đoạn 2022-2023 (Số liệu: VAMA, Tổng cục Thống kê, Tổng cục Hải quan)
Nhãn		4 tháng đầu năm 2022	4 tháng đầu năm 2023
Doanh số	xe	132865	92801
Sản lượng ôtô nội địa		135700	109500
Lượng ôtô nhập khẩu		36989	54344

Trong khi đó, dù vẫn tăng trưởng 47,2% về số lượng so với cùng kỳ năm ngoái để đạt tổng cộng 54.344 ôtô các loại cập cảng Việt Nam trong 4 tháng đầu năm, ôtô nhập khẩu tính riêng ở tháng 4 chỉ đạt 12.323 xe, giảm 19,1% so với số lượng ghi nhận trong tháng cuối cùng của quý I.

Như vậy khi quý II chỉ vừa bắt đầu, lĩnh vực ôtô tại Việt Nam đã giảm đều cả 3 tiêu chí bao gồm sức mua, hoạt động sản xuất trong nước cũng như nhập khẩu ôtô từ nước ngoài.

Trong đó, doanh số đi xuống được xem là một trong những nguyên nhân chủ yếu khiến hoạt động sản xuất và nhập khẩu ôtô có dấu hiệu chững lại sau quý đầu năm tương đối nhộn nhịp.

Trước tình hình đó, nhiều cơ quan đã đề xuất chính sách hỗ trợ các doanh nghiệp sản xuất ôtô, nổi bật trong số đó là đề xuất giảm phí trước bạ xuống còn 50% cho nhóm ôtô nội địa.

Giảm phí trước bạ có đủ để cứu thị trường?

Trước đây, thị trường ôtô Việt Nam từng 2 lần được “cứu” nhờ chính sách ưu đãi phí trước bạ dành cho ôtô sản xuất, lắp ráp trong nước. Vào giai đoạn 29/6-31/12 của năm 2020 cũng như từ đầu tháng 12/2021 đến hết tháng 5/2022, phí trước bạ dành cho ôtô nội địa tại Việt Nam từng được Chính phủ chấp thuận giảm xuống chỉ còn 50%.

Nhờ chính sách nói trên, doanh số của thị trường ôtô Việt Nam đã có những dấu hiệu khởi sắc đáng kể. Doanh số toàn thị trường tăng trưởng so với các tháng trước đó, cả ở nhóm ôtô sản xuất trong nước lẫn các xe nhập khẩu nguyên chiếc từ nước ngoài.

Thậm chí, dư địa của chính sách này trong đợt triển khai lần thứ hai còn kéo dài đến hết năm 2022, khiến thị trường ôtô Việt Nam khép lại năm vừa rồi với thành tích doanh số cao kỷ lục.

Doanh số ôtô tại Việt Nam cải thiện nhờ giảm phí trước bạ
Doanh số thị trường ôtô giai đoạn từ tháng 7/2020 đến tháng 4/2023 (Số liệu: VAMA)
Nhãn		Từ tháng 7/2020 đến tháng 12/2020	Từ tháng 1/2021 đến tháng 5/2021	Từ tháng 6/2021 đến tháng 11/2021	Từ tháng 12/2021 đến tháng 5/2022	Từ tháng 6/2022 đến tháng 12/2022	Từ tháng 1/2023 đến tháng 4/2023
Doanh số toàn thị trường	xe	189450	126602	130496	223440	227954	92801

Do đó, nhiều ý kiến tin rằng việc tiếp tục triển khai chính sách nói trên trong phần còn lại của năm 2023 sẽ giúp kích cầu thị trường ôtô Việt Nam, gia tăng doanh số và góp phần đưa hoạt động sản xuất cũng như nhập khẩu ôtô quay về quỹ đạo ổn định.

Tuy vậy, thực tế cho thấy dù Chính phủ vẫn chưa triển khai các chính sách ưu đãi liên quan đến phí trước bạ ở thời điểm hiện tại, nhiều hãng xe và các đại lý ôtô tại Việt Nam vẫn tung ra các ưu đãi dành riêng cho một vài dòng xe hoặc toàn bộ sản phẩm dưới hình thức hỗ trợ khoản chi phí này cho khách hàng.

Mức ưu đãi 100% lệ phí trước bạ là chương trình khá quen thuộc đối với khách hàng Việt Nam từ đầu năm đến nay. Bên cạnh đó, nhiều đại lý còn triển khai thêm chương trình ưu đãi tiền mặt bên cạnh chính sách hỗ trợ phí trước bạ khiến giá bán thực tế của nhiều mẫu xe được kéo giảm cả trăm triệu đồng.

Dù vậy, doanh số của thị trường ôtô Việt Nam vẫn chưa thực sự “bứt tốc” trong quá trình hãng xe và các đại lý triển khai chương trình này.

Qua trao đổi, nhân viên tư vấn tại đại lý một hãng xe Nhật Bản cho rằng nếu được áp dụng, mức ưu đãi 50% lệ phí trước bạ chỉ tương đương tối đa 42 triệu đồng nếu khách hàng chọn mua các mẫu xe có giá niêm yết ở mức 700 triệu đồng.

“Trên thực tế, nhiều đại lý đã áp dụng mức ưu đãi tiền mặt tương đương cho khách hàng và tặng thêm một số quà tặng như bảo hiểm xe hay phụ kiện chính hãng”, người này cho biết.

Trong khi đó, anh Thành Bảo - nhân viên bán hàng tại đại lý ôtô khu vực TP.HCM - chia sẻ rằng lượng khách hàng quan tâm và hỏi mua xe đã giảm nhiệt khá nhiều so với cùng kỳ năm ngoái.

“Có lẽ do kinh tế khó khăn nên không nhiều người sẵn lòng chi trả một khoản tiền lớn để mua ôtô vào giai đoạn này”, anh Bảo nhận định.

Nhiều mẫu xe được triển khai ưu đãi 100% phí trước bạ trong nhiều tháng liền nhằm mục tiêu vực dậy doanh số. Ảnh: Bối Hạ.

Một điển hình của thực trạng này tại thị trường ôtô Việt Nam là Honda CR-V khi mẫu SUV hạng C của hãng xe Nhật Bản dù liên tục được triển khai chương trình hỗ trợ 100% phí trước bạ nhưng doanh số không thể duy trì ổn định ở mức cao qua từng tháng.

Các xe Hyundai Santa Fe sản xuất trong năm 2022 dù được giảm giá tối đa 180 triệu đồng tại một số đại lý cũng không thể khiến mẫu SUV 7 chỗ bứt tốc về doanh số trong tháng 4. Đại diện của Hyundai chỉ đạt sức tiêu thụ 1.712 xe tính từ đầu năm, xếp sau đối thủ trực tiếp Ford Everest với 3.263 xe trong cùng kỳ.

Dù vậy, không ít ý kiến nhận định thị trường vẫn rất cần một cú hích từ chính sách ưu đãi phí trước bạ của Chính phủ nhằm phần nào giúp các hãng xe và đại lý giảm tải gánh nặng kinh tế do đã triển khai ưu đãi liên tục trong nhiều tháng liền.

“Khi chính sách ưu đãi phí trước bạ được Chính phủ chấp thuận triển khai, đại lý sẽ có thể gia tăng mức ưu đãi cho khách hàng mà không ảnh hưởng quá nhiều đến kết quả kinh doanh”, một nhân viên bán hàng giấu tên chia sẻ.

Hiện, nhiều hãng xe và đại lý vẫn đang tích cực triển khai các chương trình ưu đãi từ 50% đến 100% lệ phí trước bạ cho một số dòng xe hoặc toàn bộ dải sản phẩm tại thị trường Việt Nam. Bên cạnh đó, khách hàng mua xe còn được giảm giá tiền mặt cùng nhiều phần quà có giá trị, bao gồm bảo hiểm vật chất một năm hoặc phụ kiện chính hãng.