Chuyện gì đang xảy ra với giá vàng?

Giá vàng trong nước liên tục tăng phi mã trong vòng một tháng qua. Ảnh: Việt Linh.

Trong phiên giao dịch ngày 21/10, giá vàng miếng SJC đã tăng 1 triệu đồng so với giá chốt phiên liền trước, bán ra ở mức 152,5 triệu đồng/lượng. Làn sóng tăng giá này nối dài chuỗi tăng hơn 1 tháng liên tiếp của vàng miếng, với tổng mức tăng gần 20 triệu đồng/lượng. Tính từ đầu năm, giá vàng miếng SJC đã tăng 68 triệu đồng/lượng, tương đương mức tăng ròng 80%.

Vàng nhẫn thậm chí còn tăng mạnh hơn, khi Bảo Tín Minh Châu bán ra với giá 159,8 triệu đồng/lượng. Tính trong gần 10 tháng qua, giá vàng nhẫn đã tăng 75 triệu đồng/lượng (+86%), giúp người mua từ đầu năm nay lãi ròng gần 74 triệu đồng/lượng.

Lý do giá vàng tăng mạnh

Bất chấp giá vàng liên tục lập đỉnh, các cửa hàng kinh doanh vàng lớn tại Hà Nội và TP.HCM vẫn chứng kiến lượng khách đến giao dịch tăng mạnh. Không khí mua bán sôi động, nhiều người phải xếp hàng chờ hàng giờ để mua được vàng, đặc biệt là vàng nhẫn, mặt hàng vốn luôn được ưa chuộng trong dân.

Trái lại, lượng khách mang vàng đến bán lại khá ít, cả với vàng miếng lẫn vàng nhẫn. Trước nhu cầu tăng đột biến, nhiều doanh nghiệp vàng đã áp dụng quy định đặt hàng trước qua website và giới hạn số lượng vàng mỗi khách được mua trong ngày.

Chia sẻ với Tri Thức - Znews, PGS.TS, chuyên gia kinh tế Đinh Trọng Thịnh nhận định đà tăng mạnh của giá vàng trong nước trước hết bắt nguồn từ biến động của thị trường vàng thế giới.

"Vàng hiện là một trong những hàng hóa khan hiếm, trong khi nhiều đồng tiền lớn mất giá đáng kể. Nhà đầu tư toàn cầu đang bỏ chạy khỏi tiền tệ, nhất là các đồng tiền chủ chốt", ông nói.

Vị chuyên gia cho rằng bối cảnh xung đột địa chính trị và căng thẳng thương mại giữa Mỹ với nhiều quốc gia khiến niềm tin vào các đồng tiền lớn sụt giảm.

"Ngay cả đồng USD, đồng tiền mạnh nhất và được sử dụng trong hầu hết giao dịch quốc tế, cũng đang mất giá nhanh và được dự báo sẽ tiếp tục yếu đi trong thời gian tới", ông Thịnh chỉ ra.

Theo ông, xu hướng này chỉ có thể chấm dứt khi cục diện chính trị và xung đột toàn cầu được cải thiện theo hướng tích cực hơn. Trong thời gian đó, vàng vẫn là nơi trú ẩn an toàn của dòng vốn toàn cầu.

Đánh giá diễn biến trong nước, PGS.TS Đinh Trọng Thịnh cho rằng giá vàng Việt Nam hiện phụ thuộc gần như hoàn toàn vào thị trường quốc tế.

"Nếu giá vàng thế giới tiếp tục tăng, cộng thêm tỷ giá nóng lên, giá vàng trong nước chắc chắn sẽ còn leo thang", ông đánh giá.

PGS.TS, chuyên gia kinh tế Đinh Trọng Thịnh. Ảnh: VGP.

Nhận định về diễn biến chênh lệch bất ngờ, khi giá vàng nhẫn lại tăng mạnh và cao hơn cả vàng miếng SJC, ông Thịnh lý giải vàng nhẫn là sản phẩm phản ánh sát nhất biến động giá vàng thế giới.

"Nhu cầu mua vàng nhẫn tròn trong dân hiện rất cao, nên mức tăng càng rõ rệt. Tuy nhiên, đây chỉ là hiện tượng chênh lệch tạm thời. Nếu giá thế giới điều chỉnh giảm, vàng nhẫn cũng sẽ nhanh chóng hạ nhiệt theo", ông dự báo.

Bình luận thêm về tác động của quy định mới xóa bỏ cơ chế độc quyền sản xuất vàng miếng của Nhà nước có giúp thị trường vàng trong nước hạ nhiệt hay không, PGS.TS Đinh Trọng Thịnh cho rằng còn cần thời gian để đánh giá, bởi giá vàng trong nước vẫn chịu chi phối từ nhiều yếu tố. Tuy nhiên, việc mở cửa cạnh tranh sẽ góp phần quan trọng trong việc tăng nguồn cung, giảm tình trạng khan hiếm và hướng tới bình ổn thị trường.

"Xóa bỏ cơ chế độc quyền đồng nghĩa với việc các doanh nghiệp có thể tham gia cung ứng vàng bình đẳng, qua đó đảm bảo quyền lợi chính đáng của người dân trong mua bán, tích trữ vàng, đồng thời hướng tới mục tiêu ổn định thị trường vàng và kinh tế vĩ mô", ông nhấn mạnh.

Theo ông Thịnh, hiện chênh lệch giữa giá vàng trong nước và thế giới đã nới rộng nên việc ban hành nghị định mới sẽ làm giảm kỳ vọng rằng vàng SJC tiếp tục khan hiếm, qua đó khiến đà tăng "nóng" hạ nhiệt. Khả năng cao, chuỗi tăng phi mã của vàng trong nước sẽ dừng lại khi nghị định đi vào thực tiễn.

PGS.TS Đinh Trọng Thịnh cho rằng Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cần tiếp tục đóng vai trò quản lý và giám sát chặt chẽ thị trường vàng, nhằm ngăn ngừa tình trạng "vàng hóa" trong nền kinh tế.

"Vàng chỉ nên được nhập khẩu phục vụ sản xuất và xuất khẩu trang sức, chứ không phải để đáp ứng nhu cầu tích trữ trong dân", ông nhấn mạnh.

Ông cũng cho rằng cải cách thị trường vàng cần đi đôi với chiến lược thu hút và định hướng dòng vốn vào hoạt động sản xuất, đầu tư. Nếu chỉ tập trung vào thị trường vàng mà không gắn với mục tiêu phát triển kinh tế, cải cách đó sẽ mất đi ý nghĩa ban đầu.

Theo ông Thịnh, việc phá thế độc quyền vàng miếng SJC mới chỉ là bước đi đầu tiên trong quá trình tái cấu trúc thị trường vàng. Những bước tiếp theo, như thành lập Sở Giao dịch vàng quốc gia, đưa vàng vào giao dịch trên Sở Giao dịch hàng hóa hay xây dựng Sàn giao dịch vàng trong Trung tâm Tài chính Quốc tế tại Việt Nam, đang được NHNN nghiên cứu, hướng tới một thị trường vàng minh bạch, hiệu quả và gắn kết hơn với hệ thống tài chính quốc gia.

Chuyên gia cho rằng vàng chỉ nên được nhập khẩu phục vụ sản xuất và xuất khẩu trang sức, chứ không phải để đáp ứng nhu cầu tích trữ trong dân. Ảnh: Việt Linh.

Giá vàng có thể lên tới 10.000 USD/ounce, giữ lúc này là hợp lý

Nhận định về giá vàng quốc tế, ông Jamie Dimon, Tổng giám đốc điều hành JPMorgan Chase & Co, người từng nổi tiếng với quan điểm hoài nghi về vàng, mới đây thừa nhận rằng việc bổ sung kim loại quý này vào danh mục đầu tư hiện nay là "một lựa chọn hợp lý".

Ông Jamie Dimon đưa ra nhận định này trong bối cảnh giá vàng thế giới liên tục vượt đỉnh, từ mốc dưới 2.000 USD/ounce cách đây hai năm lên mức kỷ lục hơn 4.300 USD/ounce ở thời điểm hiện tại, vượt trội hơn cả thị trường chứng khoán.

Tổng giám đốc điều hành JPMorgan Chase & Co còn gây chú ý khi dự báo giá vàng quốc tế hoàn toàn có thể chinh phục mốc 10.000 USD/ounce.

"Tôi không phải là người mua vàng vì việc nắm giữ vàng tốn khoảng 4% chi phí. Tuy nhiên, trong bối cảnh hiện tại, việc nắm giữ một phần nhỏ vàng trong danh mục đầu tư là hợp lý. Giá vàng có thể dễ dàng tăng lên 5.000 USD/ounce hay thậm chí 10.000 USD/ounce trong môi trường như thế này. Đây là một trong số ít lần trong đời tôi thấy hợp lý khi giữ một ít vàng trong danh mục", Bloomberg trích dẫn lại lời Dimon nói.

Giá vàng có thể dễ dàng lên đến 5.000 USD/ounce hay thậm chí 10.000 USD/ounce trong môi trường hiện tại. Hợp lý khi giữ một ít vàng trong danh mục đầu tư lúc này.

Jamie Dimon, Tổng giám đốc điều hành JPMorgan Chase & Co.

Hiện các tổ chức tài chính lớn đã đồng loạt điều chỉnh tăng dự báo giá vàng. Goldman Sachs nâng mục tiêu giá vàng cho tháng 12/2026 lên 4.900 USD/ounce, từ mức 4.300 USD trước đó, với lý do dòng vốn ETF mạnh từ phương Tây và hoạt động mua vào của các ngân hàng trung ương. Ngân hàng này nhận định chỉ cần khu vực tư nhân đa dạng hóa danh mục thêm vào vàng, lượng nắm giữ qua ETF có thể vượt xa ước tính hiện tại.

Tương tự, Ngân hàng HSBC cũng nâng dự báo giá vàng trung bình năm 2025 lên 3.355 USD/ounce (so với mức 3.215 USD trước đó). Cơ quan này dự kiến đà tăng của vàng còn tiếp tục trong năm 2026. Mục tiêu cho giá vàng trung bình năm 2026 ở mức 3.950 USD/ounce, cao hơn nhiều so với ước tính cũ là 3.125 USD/ounce.

Trong khi đó, phân tích mới nhất của ANZ cho rằng giá vàng quốc tế có thể đạt 4.400 USD/ounce vào cuối năm 2025, và sẽ đạt đỉnh khoảng 4.600 USD/ounce vào tháng 6/2026, trước khi hạ nhiệt vào nửa cuối năm khi Fed kết thúc chu kỳ nới lỏng và nền kinh tế Mỹ dần ổn định trở lại. Bank of America thì dự báo giá vàng có thể đạt mốc 5.000 USD/ounce trong năm tới.

Kể từ đầu năm tới nay, giá vàng thế giới đã tăng hơn 60%, có thời điểm tiến sát mốc 4.400 USD/ounce.