Cuộc 'đại phẫu' tại Nestlé

Nestlé chuẩn bị bước vào giai đoạn "cải tổ" dưới thời CEO mới. Ảnh: Reuters.

Trong một thông báo đi kèm báo cáo kết quả kinh doanh quý III/2025, Nestlé cho biết hãng dự kiến cắt giảm 16.000 việc làm toàn cầu trong vòng 24 tháng tới, tương đương khoảng 6% lực lượng lao động hiện tại.

Đồng thời, với tình hình tăng trưởng khả quan, tập đoàn thực phẩm và nước giải khát 159 năm tuổi cũng nâng mục tiêu tiết kiệm chi phí lên 3 tỷ franc Thụy Sĩ (tương đương gần 4 tỷ USD) trước năm 2027, cho thấy quyết tâm chuyển đổi sáng tạo và đổi mới mô hình kinh doanh để lấy lại niềm tin nhà đầu tư.

Dồn lực vào đúng thế mạnh

Theo kế hoạch, Nestlé sẽ cắt giảm khoảng 12.000 vị trí khối văn phòng và 4.000 việc làm ở khâu sản xuất - chuỗi cung ứng, tăng 20% so với kế hoạch cắt giảm cũ.

Phần chi phí tiết kiệm sẽ tái phân bổ cho các động lực tăng trưởng chính như đổi mới sản phẩm, tự động hóa và tăng cường đầu tư cho các thương hiệu có biên lợi nhuận tốt, theo Reuters.

Song song, ban điều hành cũng đưa ra thông điệp văn hóa về việc “coi trọng hiệu suất”. The Guardian thông tin thêm rằng các mảng kém hiệu quả sẽ bị rà soát và xử lý dứt điểm thay vì kéo dài bằng trợ lực nội bộ.

Quyết định cứng rắn diễn ra trong bối cảnh thượng tầng nhân sự Nestlé có nhiều xáo trộn. Ông Philipp Navratil đã tiếp quản vị trí Tổng giám đốc sau biến động nội bộ ở nhiệm kỳ trước. Ở cấp Hội đồng quản trị, ông Pablo Isla, cựu lãnh đạo Inditex-Zara, cũng đã kế nhiệm ông Paul Bulcke ở ghế Chủ tịch mang theo kỳ vọng về một phong cách quản trị tinh gọn, coi trọng dữ liệu thực tế và sự quyết đoán khi đưa ra quyết định kinh doanh theo phong cách “Zara” trứ danh.

Tổ hợp giải pháp nói trên được thiết kế để giải quyết “sự ì ạch” tích tụ qua nhiều năm do hoạt động M&A liên tục.

Kế hoạch cắt giảm nhân sự cũng gắn chặt với lộ trình phân bổ vốn. Nestlé cho biết sẽ ưu tiên các mảng đang trụ vững trước chi phí đầu vào leo thang (như cà phê, bánh kẹo) nhờ mức định giá bình ổn bằng cách tối ưu thương mại số.

Trong khi đó, các nhánh có biên lợi nhuận mỏng hơn sẽ được sắp xếp lại để cải thiện hiệu suất. Ở cấp vận hành, mục tiêu của công ty là tinh giản các tầng nấc trung gian, chuẩn hóa hệ thống đo lường, tăng quyền tự chủ cho đơn vị kinh doanh, qua đó rút ngắn thời gian để thay đổi hành vi tiêu dùng của khách hàng.

Thị trường phản ứng tích cực

Ngay sau thông báo cải tổ, cổ phiếu Nestlé tăng mạnh khi nhà đầu tư đánh giá cao việc siết chặt chi phí đi cùng cam kết tái đầu tư cho tăng trưởng. Tăng trưởng hữu cơ quý III đạt khoảng 4,3%, còn sản lượng thực (Real Internal Growth - RGI) tăng 1,5% - đều vượt dự báo trước đó.

Đây là nền tảng quan trọng để biên lợi nhuận trở lại quỹ đạo mục tiêu, khi công ty khẳng định không thay đổi mức triển vọng tăng trưởng đạt tối thiểu 16% cho năm 2025.

Giải pháp lần này đặt ra kỳ vọng mới về dòng tiền. Lợi thế của Nestlé là quy mô chuỗi cung ứng trải dài và hệ sinh thái thương hiệu phủ rộng, cho phép hấp thụ sức ảnh hưởng từ tình hình biến động nguyên liệu tốt hơn so với các đối thủ.

Tuy nhiên, quy mô cũng là thách thức: chuyển đổi mô hình ở một tổ chức với gần 300.000 nhân sự đòi hỏi chuẩn hóa quy trình, phân quyền, và hệ thống đo lường minh bạch để tránh cải tổ chỉ là khẩu hiệu.

Vì vậy, các chỉ số theo dõi như tiến độ hiện thực hóa tiết kiệm (run-rate), tỷ lệ tự động hóa, hay tỷ trọng tái phân bổ chi tiêu thương mại sẽ là phép thử thực chất cho biên lợi nhuận giai đoạn 2026–2027.

Một điểm sáng khác đến từ sản phẩm cà phê và bánh kẹo - hai nguồn thu chính trong kỳ, dù chi phí cacao và cà phê vẫn ở mức cao. Nếu duy trì mức giá hiện hành, tăng năng suất và nâng hiệu quả kênh số, Nestlé có thể củng cố biên lợi nhuận thay vì hy sinh đầu tư thương hiệu cho mục tiêu ngắn hạn.

Dẫu vậy, giới phân tích cảnh báo rủi ro cắt giảm "nhầm" các bộ phận R&D và kỹ thuật, khiến cho việc tối ưu chi phí quá nhanh lại làm suy yếu năng lực đổi mới vốn là yếu tố sống còn của ngành hàng tiêu dùng nhanh.

Phép thử Trung Quốc và bài toán văn hóa doanh nghiệp

Trong kế hoạch cải tổ của Nestlé, Trung Quốc vẫn là điểm yếu đáng kể. Ban lãnh đạo thừa nhận chiến lược trước đây tập trung quá nhiều vào mở rộng phân phối mà chưa tạo đủ nhu cầu cho nhóm người dùng cuối.

Vì vậy, hướng điều chỉnh đang được triển khai tập trung vào việc chọn lọc kênh tiếp cận khách hàng, củng cố sức hút của thương hiệu và bản địa hóa trải nghiệm người dùng.

Tại thị trường này, người tiêu dùng có xu hướng ưu tiên nhãn hàng nội địa có giá tốt và chất lượng tương xứng. Do đó, quá trình tái hòa nhập thị trường hậu đổi mới khiến Nestlé khó có thể bứt tốc trong thời gian ngắn.

Giám đốc Tài chính Anna Manz cũng cho biết công ty đang chuyển trọng tâm sang “kích cầu”, trong đó đo lường hiệu quả chiến dịch và tối ưu danh mục theo từng vùng tiêu dùng là ưu tiên.

Về con người, cắt giảm 16.000 việc làm là cú sốc văn hóa không nhỏ với một tổ chức vốn theo đuổi triết lý “Creating Shared Value”, tạo giá trị chung cho cộng đồng và nhân viên.

Rủi ro thường thấy là tinh thần của đội ngũ còn lại suy giảm, nhất là ở khối kỹ thuật. Vì vậy, chương trình hỗ trợ chuyển việc, đào tạo lại và bố trí nội bộ sẽ là chỉ báo quan trọng về sức khỏe văn hóa sau cải tổ.

Thành công của kế hoạch phụ thuộc mức độ chuẩn hóa nền tảng công nghệ, chia sẻ dữ liệu xuyên khu vực và tốc độ quyết định ở tuyến đầu.

Đây sẽ là "canh bạc" mà Nestle cần thực hiện. Nếu thành công, gã khổng lồ F&B thế giới sẽ tiếp tục duy trì vị thế thống trị ngành hàng này trong tương lai.