Sáng 13/5, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 9, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng trình bày Tờ tình về dự án Nghị quyết của Quốc hội về giảm thuế giá trị gia tăng (VAT).
Nghị quyết này điều chỉnh đối với nhóm hàng hóa, dịch vụ đang áp dụng mức thuế suất 10%, trừ một số nhóm hàng hóa, dịch vụ sau: Viễn thông, hoạt động tài chính, ngân hàng, chứng khoán, bảo hiểm, kinh doanh bất động sản, sản phẩm kim loại, sản phẩm khai khoáng (trừ than), sản phẩm hàng hóa và dịch vụ chịu thuế tiêu thụ đặc biệt (trừ xăng) trong 6 tháng cuối năm 2025 và cả năm 2026.
Nghị quyết giữ nguyên các hàng hoá, dịch vụ thuộc đối tượng được giảm thuế VAT 2% theo Nghị quyết số 43/2022/QH15.
Mặc dù mặt hàng xăng thuộc đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt, nhưng vẫn được đề xuất giảm 2% thuế VAT (Ảnh: Hữu Thắng).
Đồng thời, mở rộng đối tượng được giảm thuế suất thuế VAT 2% đối với một số nhóm hàng hoá, dịch vụ không được giảm thuế VAT theo Nghị quyết số 43 gồm:
Sản phẩm, dịch vụ công nghệ thông tin (như máy giặt, lò vi sóng, dịch vụ xử lý dữ liệu, cho thuê và các hoạt động liên quan, cổng thông tin...), sản phẩm từ kim loại đúc sẵn (như thùng, bể chứa và dụng cụ chứa đựng bằng kim loại, nồi hơi...). Theo ông Thắng, đây là những hàng hoá, dịch vụ phục vụ cho mục đích tiêu dùng trực tiếp của người dân.
Than cốc, dầu mỏ tinh chế (như than cốc, nhiên liệu dầu và xăng, dầu mỡ bôi trơn…), sản phẩm hóa chất (như phân bón và hợp chất ni tơ, plastic và cao su tổng hợp dạng nguyên sinh…), than ở khâu nhập khẩu và than bán ra ở khâu kinh doanh thương mại (than khai thác trong nước đã được giảm theo Nghị quyết số 43/2022/QH15).
"Đây là những hàng hóa dùng trong quá trình sản xuất nguyên liệu đầu vào để phục vụ mục đích sản xuất các hàng hóa tiêu dùng trực tiếp cho người dân", ông Thắng nói.
Với mặt hàng xăng, dầu, theo Bộ trưởng Tài chính, mặc dù mặt hàng xăng thuộc đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt và mặt hàng dầu thuộc sản phẩm dầu mỏ tinh chế, đây là những mặt hàng quan trọng đối với nhiều ngành sản xuất, kinh doanh cũng như đời sống người dân và giá xăng, dầu nói chung tăng hoặc giảm sẽ tác động trực tiếp đến sản xuất, tiêu dùng trong nước và ổn định kinh tế vĩ mô.
Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng trình bày tờ trình (Ảnh: Media Quốc hội).
Theo Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng, việc giảm thuế VAT tác động làm giảm thu ngân sách Nhà nước nhưng cũng có tác động kích thích sản xuất, thúc đẩy hoạt động sản xuất kinh doanh, qua đó cũng góp phần tạo thêm nguồn thu cho ngân sách.
Dự kiến số giảm thu ngân sách Nhà nước trong 6 tháng cuối năm 2025 và cả năm 2026 tương đương khoảng 121.740 tỷ đồng. Trong đó, 6 tháng cuối năm 2025 giảm khoảng 39.540 tỷ đồng, năm 2026 giảm khoảng 82.200 tỷ đồng.
Bên cạnh đó, việc giảm thuế VAT sẽ góp phần giảm giá thành hàng hóa, dịch vụ, từ đó thúc đẩy sản xuất kinh doanh và tạo thêm công ăn việc làm cho người lao động, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô và tăng trưởng kinh tế trong 6 tháng cuối năm 2025 và cả năm 2026.
Đối với người dân, ông Thắng nhấn mạnh đây là đối tượng sẽ được hưởng lợi trực tiếp của chính sách này, việc giảm 2% mức thuế VAT sẽ góp phần giảm trực tiếp chi phí của người dân trong việc tiêu dùng hàng hóa, dịch vụ phục vụ đời sống nhân dân.
Đối với doanh nghiệp, việc giảm 2% mức thuế VAT sẽ góp phần làm giảm chi phí sản xuất, hạ giá thành sản phẩm thông qua doanh nghiệp có hoạt động sản xuất kinh doanh hàng hóa, cung ứng dịch vụ được giảm thuế VAT dẫn đến giảm giá bán của hàng hóa, dịch vụ cho người tiêu dùng, từ đó giúp sản phẩm của doanh nghiệp tăng khả năng cạnh tranh, tiêu thụ hàng hóa, dịch vụ và mở rộng sản xuất kinh doanh, góp phần tạo thêm công ăn việc làm cho người lao động.
Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế - Tài chính Phan Văn Mãi (Ảnh: Media Quốc hội).
Thẩm tra, Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế - Tài chính Phan Văn Mãi cho biết, đa số ý kiến trong Ủy ban nhất trí với sự cần thiết ban hành Nghị quyết tiếp tục áp dụng chính sách giảm thuế VAT cho 6 tháng cuối năm 2025 và cả năm 2026 theo đề nghị của Chính phủ để hỗ trợ doanh nghiệp thúc đẩy sản xuất, kinh doanh, gắn với duy trì ổn định kinh tế vĩ mô.
"Trong bối cảnh nền kinh tế trong nước đang phải đối diện với nhiều khó khăn, thách thức; kinh tế thế giới có nhiều biến động bất ổn không thể lường trước, việc tiếp tục ban hành chính sách này có thể xem là một biện pháp hướng vào tiêu dùng nội địa nhằm thúc đẩy tăng trưởng, góp phần đạt được mục tiêu tăng trưởng 8% đã đề ra", ông Mãi nêu.
Đa số ý kiến trong Ủy ban Kinh tế - Tài chính nhất trí với đề xuất của Chính phủ và cho rằng, chính sách giảm thuế VAT lần này được Chính phủ kiến nghị cho thời gian áp dụng dài hơn (18 tháng) và với phạm vi mở rộng hơn so với những lần giảm thuế được ban hành trước đây, vì vậy, việc ban hành Nghị quyết riêng có thể là phù hợp để bảo đảm tính quy phạm pháp luật.
Tuy nhiên, nếu ban hành dưới hình thức là Nghị quyết độc lập thì cần cân nhắc tên gọi của Nghị quyết cho phù hợp với quy định tại điểm a khoản 2 Điều 10 Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, do nội dung dự thảo Nghị quyết quy định giảm thuế suất thuế VAT là khác với quy định của Luật thuế Giá trị gia tăng (sửa đổi) mới được Quốc hội thông qua, vì vậy, đây có thể coi là hình thức Nghị quyết thí điểm.
