Dòng tiền vào thị trường chứng khoán trong thời gian gần đây đang dồi dào và ổn định hơn hẳn giai đoạn trước, trung bình đạt khoảng 1 tỷ USD mỗi phiên. Song, dù nhiều thông tin tích cực như nền kinh tế tiếp tục tăng trưởng, triển vọng nâng hạng đang đến gần…nhưng thị trường vẫn đang đi ngang chưa có sự tăng trưởng mạnh như kỳ vọng của nhà đầu tư.
Trao đổi về vấn đề này trong Talk show Phố Tài chính trên VTV8, chuyên gia đánh giá, dù có nhiều thông tin tích cực trong nước nhưng những thách thức đến từ bên ngoài như thông tin về đàm phám thuế quan với Mỹ chưa có kết quả chính thức đang khiến cho nhà đầu tư thận trọng trong ngắn hạn. Còn với những diễn biến tích cực của nền kinh tế trong nước, kỳ vọng tăng trưởng doanh nghiệp tốt cùng triển vọng nâng hạng sẽ giúp thị trường chứng khoán đi lên trong dài hạn.
BTV Khánh Ly: D òng tiền vào thị trường thời gian qua đã có sự cải thiện rõ rệt và ổn định hơn rất nhiều so với giai đoạn trước. Theo ông vì đâu mà dòng tiền vào thị trường lại dồi dào như vậy?
Ông Phạm Lê Duy Nhân, Giám đốc Quản lý Danh mục Đầu tư, Công ty Quản lý Quỹ Vietcombank (VCBF)
Thanh khoản thị trường đã cải thiện rõ rệt trong tháng 4 và tháng 5 vừa qua, tăng từ mức bình quân 700 triệu USD/phiên trong quý I, lên hơn 900 triệu USD/phiên. Điều này diễn ra trong bối cảnh thị trường chứng khoán trải qua đợt điều chỉnh mạnh vào tháng 4 do những lo ngại về chính sách thuế quan đối ứng của Tổng thống Mỹ Donald Trump. Tuy nhiên, rủi ro của người này thường lại là cơ hội cho người khác. Trong bối cảnh lãi suất duy trì ở mức thấp, dòng tiền thông minh trong nước đã quay trở lại tìm kiếm cơ hội khi nhiều cổ phiếu được chiết khấu sâu.
Tiếp theo đó, các tín hiệu tích cực hơn về vấn đề thuế quan, như việc tạm hoãn thuế đối ứng trong 90 ngày, Mỹ và Trung Quốc tạm dừng leo thang căng thẳng để đàm phán, cùng với những hành động kịp thời của Việt Nam trong đàm phán với Mỹ, đã dần chuyển tâm lý thị trường từ tiêu cực sang tích cực. Đây chính là yếu tố then chốt giúp thanh khoản thị trường được cải thiện tốt. Cũng cần nhấn mạnh rằng, sau giai đoạn bán tháo khiến hầu hết các cổ phiếu trên thị trường đều giảm mạnh như nhau, thị trường đã dần nhận ra rằng rủi ro từ thuế quan đối ứng không tác động đồng đều lên tất cả các ngành và các cổ phiếu. Nhiều cổ phiếu ít bị ảnh hưởng hơn, và khi giá được chiết khấu sâu, đã tạo ra cơ hội tốt để tích lũy. Thực tế cho thấy, tại thời điểm hiện tại, nhiều cổ phiếu thậm chí đã vượt qua mức giá trước khi xuất hiện vấn đề về thuế quan đối ứng.
Vậy thực tế dòng tiền đang vào những nhóm ngành nào hay những nhóm cổ phiếu nào?
Ông Phạm Lê Duy Nhân, Giám đốc Quản lý Danh mục Đầu tư, Công ty Quản lý Quỹ Vietcombank (VCBF)
Theo thống kê của chúng tôi, chỉ số VN-Index đã tăng xấp xỉ 2% riêng trong hai tháng 4 và 5 vừa qua. Đà tăng này chủ yếu được dẫn dắt bởi nhóm cổ phiếu bất động sản, với đóng góp đáng kể từ Vingroup (77,0%), Vinhomes (44,7%) và VRE (42,2%). Nếu loại trừ ba mã cổ phiếu này, chỉ số VN-Index sẽ chỉ dao động quanh mức 1.250-1.260 điểm, thay vì duy trì trên 1.300 điểm như hiện tại.
Trước đây trong lịch sử thị trường luôn cho thấy dòng tiền vào thị trường chứng khoán dồi dào sẽ giúp thị trường tăng mạnh mẽ hơn, nhưng thực tế hiện nay dù dòng tiền dồi dào nhưng thị trường vẫn đang loanh quanh 1.300, điều gì đang diễn ra ?
Ông Phạm Lê Duy Nhân, Giám đốc Quản lý Danh mục Đầu tư, Công ty Quản lý Quỹ Vietcombank (VCBF)
Theo tôi, thanh khoản thị trường dù có cải thiện dồi dào hơn, nhưng chưa đủ để thị trường bứt phá mạnh mẽ. Với mức gần 1 tỷ USD/ngày như hiện tại, thanh khoản này tương đương giai đoạn tháng 04-06/2024, thời điểm VN-Index cũng quanh mốc 1.300 điểm. Thực tế, thanh khoản phụ thuộc vào hai yếu tố chính: chi phí cơ hội (lãi suất) và niềm tin . Trong đó, lãi suất hiện đang thấp. Tuy nhiên, niềm tin thị trường vẫn cần thời gian củng cố, đặc biệt khi các bất định vĩ mô lớn vẫn hiện hữu và thông tin nhiễu loạn hàng ngày làm khó khăn cho quyết định đầu tư. Các cuộc đàm phán thuế quan vẫn chưa có kết quả chính thức, dù đã có nhiều tiến triển tích cực.
Một yếu tố khác là nhóm ngân hàng, chiếm 40% trọng số VN-Index. Trừ một số ít cổ phiếu có hiệu suất tốt, nhìn chung giá cổ phiếu nhóm ngân hàng không quá tích cực (tăng bình quân 1,4% từ đầu năm và giảm 3,3% trong hai tháng qua). Hiệu suất không tốt này này đến từ những thách thức vĩ mô và kết quả kinh doanh quý I chưa đạt kỳ vọng. Trong số khoảng 18 ngân hàng mà chúng tôi theo dõi, bình quân tổng thu nhập hoạt động quý I giảm 11% so với quý liền trước, NIM suy giảm 36 điểm cơ bản, trong khi tỷ lệ nợ xấu tăng 26 điểm cơ bản và tỷ lệ bao phủ nợ xấu cũng giảm.
Rủi ro lớn nhất hiện nay vẫn đến từ chính sách thuế quan toàn cầu của Mỹ. Mục tiêu chính của chính sách này chủ yếu là để Mỹ giải quyết bất cân xứng thương mại, tạo nguồn thu ngân sách, giảm phụ thuộc chuỗi cung ứng nước ngoài, khôi phục sản xuất nội địa (đặc biệt các ngành trọng yếu như luyện kim, cơ khí chế tạo, dược phẩm, điện tử, bán dẫn).
Hiện, Chính phủ Việt Nam đã chủ động và xây dựng các biện pháp đối phó như đề xuất giảm thuế nhập khẩu Mỹ xuống 0%, tăng mua hàng hóa Mỹ, kiềm chế gian lận xuất xứ và tăng cường bảo hộ sở hữu trí tuệ. Trong khi đó, Mỹ cũng không có ý định chuyển dịch sản xuất các mặt hàng đơn giản (dệt may, giày dép…) về nước. Hơn nữa, chính quyền Tổng thống Trump cũng mong muốn sớm đạt được thỏa thuận với các đối tác thương mại lớn, bao gồm Việt Nam.
Từ những yếu tố trên, chúng tôi kỳ vọng một kết quả đàm phán thương mại tích cực giữa Mỹ và Việt Nam. Điều này có thể là mức thuế suất thấp hơn đáng kể so với 46%, hoặc chính sách thuế tập trung vào các ngành cụ thể mà Mỹ muốn dịch chuyển sản xuất về nước như điện tử, bán dẫn, dược phẩm...
Với những yếu tố như đã phân tích thì theo các ông, nền kinh tế trong thời gian tới sẽ diễn biến như thế nào?
Ông Phạm Lê Duy Nhân, Giám đốc Quản lý Danh mục Đầu tư, Công ty Quản lý Quỹ Vietcombank (VCBF)
Nhờ việc tạm dừng 90 ngày thuế quan đối ứng và loại trừ một số sản phẩm điện tử, hoạt động xuất khẩu Việt Nam dự kiến vẫn sôi động trong quý 2/2025. Trong 5 tháng đầu năm cho thấy xuất khẩu tăng 14,0%, sản xuất công nghiệp (IIP) tăng 8,8%, và tổng doanh thu bán lẻ tăng 9,7% so với cùng kỳ. Lượng khách quốc tế đạt hơn 9,2 triệu lượt (tăng 21,3% so với cùng kỳ), dù tăng trưởng có chậm lại trong 2 tháng gần đây. Đầu tư công tăng ấn tượng gần 39,0% so với năm ngoái. Vốn FDI giải ngân 5 tháng đầu năm tăng xấp xỉ 8% so với cùng kỳ. Tuy nhiên lo ngại về sự chậm lại của đầu tư khu vực FDI và các doanh nghiệp liên quan đến chuỗi cung ứng xuất khẩu là có cơ sở do môi trường vĩ mô bên ngoài vẫn đầy bất định. Khi chúng tôi tiếp xúc với các doanh nghiệp trong các lĩnh vực BĐS khu công nghiệp hoặc trong lĩnh vực xây dựng cho khách hàng FDI, có thể cảm nhận rõ sự chậm lại
Như vậy, trong mọi kịch bản thuế quan, Việt Nam cần dựa nhiều hơn vào các động lực tăng trưởng thay thế như đầu tư công và du lịch trong ngắn hạn. Về dài hạn, cần giảm phụ thuộc vào thị trường Mỹ bằng cách tận dụng 17 hiệp định thương mại tự do đã ký và thúc đẩy đầu tư tư nhân trong nước thông qua cải cách thể chế.
Ông nhận định ra sao về biến động thị trường chứng khoán nửa cuối năm nay?
Ông Phạm Lê Duy Nhân, Giám đốc Quản lý Danh mục Đầu tư, Công ty Quản lý Quỹ Vietcombank (VCBF)
Thị trường chứng khoán đã phục hồi đáng kể từ đáy khi rủi ro thuế quan tạm lắng, dù rủi ro này vẫn hiện hữu. Lợi nhuận doanh nghiệp sẽ chịu áp lực từ rủi ro thuế quan và tâm lý tiêu dùng, đầu tư suy yếu toàn cầu. Mức độ tác động phụ thuộc vào kết quả đàm phán thương mại Việt Nam - Mỹ và khác nhau giữa các công ty. Một điểm tích cực là định giá thị trường hiện không đắt so với quá khứ và các công ty niêm yết Việt Nam nhìn chung vẫn duy trì sức khỏe tài chính lành mạnh. Chúng tôi kỳ vọng vào những cải cách thể chế và cam kết hỗ trợ tăng trưởng của Chính phủ sẽ tạo động lực tăng trưởng dài hạn cho doanh nghiệp. Do đó, nếu Việt Nam đạt được mức thuế đủ để duy trì lợi thế xuất khẩu vào thị trường Mỹ, chúng tôi tin rằng thị trường chứng khoán sẽ có rất nhiều cơ hội tăng trưởng vượt bậc trong thời gian tới.
N hà đầu tư cần có chiến lược như thế nào trong bối cảnh như hiện nay?
Ông Phạm Lê Duy Nhân, Giám đốc Quản lý Danh mục Đầu tư, Công ty Quản lý Quỹ Vietcombank (VCBF)
Môi trường đầu tư cổ phiếu tại Việt Nam nói riêng và toàn cầu nói chung những năm gần đây đã chứng kiến nhiều biến động lớn và đầy thách thức. Điều này khiến việc đầu tư ngắn hạn trở nên rất khó khăn, tiềm ẩn rủi ro mất vốn lớn khi đầu tư tập trung vào một số ít cổ phiếu, cũng như nguy cơ bán cắt lỗ ngay đáy trong những thời điểm hoảng loạn. Do đó, nhà đầu tư có thể tham khảo chiến lược đầu tư nhất quán của VCBF luôn là, thứ nhất là đầu tư vào các công ty có định giá hấp dẫn so với triển vọng tăng trưởng và ban lãnh đạo tốt, thứ hai là duy trì tầm nhìn dài hạn, và thứ ba là đa dạng hóa danh mục vào nhiều nhóm cổ phiếu chất lượng tốt. Chúng tôi cũng đi ngược thị trường, không hoảng loạn khi thị trường hoảng loạn cũng như không hưng phấn quá mức khi thị trường hưng phấn.
Khi đối mặt với những thay đổi vĩ mô lớn như đại dịch COVID-19, giai đoạn năm 2022 hay rủi ro thuế quan gần đây, chúng tôi không cố gắng dự đoán thị trường hay bán tháo khi thị trường giảm mạnh. Thay vào đó, chúng tôi tập trung vào việc đánh giá lại từng cổ phiếu và tái cơ cấu danh mục đầu tư, tăng tỷ trọng vào các cổ phiếu mà chúng tôi tin rằng có thể duy trì lợi nhuận và dòng tiền một cách chắc chắn, có hoạt động kinh doanh ít bị ảnh hưởng hoặc có khả năng phục hồi nhanh chóng khi thị trường phục hồi. Sau đó, khi thị trường hồi phục, các danh mục của chúng tôi đều cho thấy sự phục hồi tốt hơn so với mặt bằng chung của thị trường.
