Một trong những nhà sản xuất vàng hàng đầu của Úc vừa công bố kế hoạch cho một dự án điện gió, điện mặt trời và pin kết hợp quy mô lớn nhằm hỗ trợ hoạt động khai thác mở rộng của mình tại "thủ phủ" vàng Kalgoorlie-Boulder.
Nằm ở vùng Goldfields-Esperance thuộc Tây Úc, khu vực này không chỉ nổi tiếng với những mỏ vàng khổng lồ mà còn đối mặt với thách thức lớn về nguồn năng lượng: lưới điện mong manh, phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch và chi phí điện cao.
Tuy nhiên, dự án năng lượng tái tạo đột phá, với tên gọi Dự án Năng lượng Tái tạo Khu vực Kalgoorlie, do công ty khai thác vàng Northern Star Resources đề xuất, đang thay đổi cục diện.
Với tổng công suất lên đến 366 MW, dự án này không chỉ "thắp sáng" các hoạt động khai thác vàng mà còn góp phần vào hành trình chuyển đổi năng lượng xanh của ngành công nghiệp mỏ Úc.
Vùng Goldfields, với lịch sử hơn 130 năm khai thác vàng, hiện đang chứng kiến sự bùng nổ sản xuất nhờ các nâng cấp lớn tại mỏ KCGM – một trong những mỏ lộ thiên lớn nhất Úc.
KCGM, do Northern Star vận hành, dự kiến sẽ mở rộng nhà máy nghiền quặng Fimiston để xử lý 27 triệu tấn quặng mỗi năm, sản xuất lên đến 900.000 ounce vàng vào năm 2029. Điều này đòi hỏi nguồn điện khổng lồ, ước tính tăng gấp đôi nhu cầu hiện tại, từ 105 MW lên hơn 200 MW.
Hiện nay, KCGM phụ thuộc chủ yếu vào nhà máy điện khí-diesel Parkeston (công suất 105 MW, do Northern Star đồng sở hữu) và lưới điện địa phương – một đường truyền dài, dễ bị ảnh hưởng bởi bão bụi, sấm sét và các sự cố khác.
Việc tiếp tục dựa vào nhiên liệu hóa thạch không chỉ làm tăng chi phí mà còn đẩy cao lượng phát thải khí nhà kính, trái với cam kết phát thải ròng bằng 0 của Úc và các quy định như Safeguard Mechanism, giới hạn lượng khí thải từ các nguồn gây ô nhiễm lớn nhất ở "xứ sở Kangaroo".
Northern Star nhận định rằng, nếu không triển khai dự án năng lượng tái tạo, việc mở rộng mỏ sẽ gây ra "tăng đáng kể phát thải khí nhà kính", khiến công ty khó đạt mục tiêu giảm 35% phát thải vào năm 2030 và thách thức các nghĩa vụ quốc tế của chính phủ Úc.
Ảnh minh họa.
Dự án Năng lượng Tái tạo Khu vực Kalgoorlie được thiết kế như một trung tâm năng lượng kết hợp quy mô lớn, nằm trên diện tích 2.312 ha gần Kalgoorlie-Boulder, trong khu vực Native Title Claim của người bản địa Marlinyu Ghoorlie.
Northern Star sẽ đầu tư khoảng 1,5 tỷ AUD để xây dựng tổ hợp này, bao gồm 256 MW từ 32 turbine điện gió để tận dụng gió mạnh ổn định của vùng sa mạc, 110 MW (AC) từ một trang trại điện mặt trời rộng lớn nhằm khai thác nắng gay gắt quanh năm ở Tây Úc, và hệ thống lưu trữ pin (BESS) với 140 MW công suất và 300 MWh dung lượng, đảm bảo nguồn điện ổn định 24/7 bằng cách lưu trữ năng lượng dư thừa và cung cấp trong giờ cao điểm hoặc thời tiết xấu.
Ngoài ra, hạ tầng kết nối bao gồm một đường dây truyền tải ngầm 132 kV dài 20 km để liên kết trực tiếp với cơ sở hạ tầng KCGM.
Tổ hợp này sẽ đáp ứng hơn 70% nhu cầu điện của KCGM, giảm phụ thuộc vào Parkeston và lưới điện chính, đồng thời giảm áp lực lên hệ thống địa phương vốn thường xuyên gặp sự cố.
Với tuổi thọ dự kiến 40 năm, dự án hứa hẹn tiết kiệm khoảng 5 triệu tấn CO2, góp phần vào mục tiêu năng lượng tái tạo của vùng Goldfields-Esperance.
Dự án không chỉ là giải pháp năng lượng mà còn là động lực phát triển bền vững cho "thủ phủ" vàng.
Về mặt môi trường, nó giúp Northern Star đạt các mục tiêu giảm phát thải, đồng thời hỗ trợ ngành khai thác mỏ – vốn chiếm tỉ lệ lớn phát thải của Úc – trong công cuộc chuyển đổi xanh.
"Dự án này sẽ định vị ngành khai mỏ đóng vai trò then chốt trong chuyển đổi phát thải ròng bằng 0, tận dụng nhu cầu dài hạn và chi phí truyền tải thấp", Northern Star nhấn mạnh.
Về mặt kinh tế, giai đoạn xây dựng dự kiến tạo ra 300 việc làm, mang lại lợi ích cộng đồng như tăng khả năng tiếp cận điện ổn định và thúc đẩy đầu tư khu vực.
Về mặt xã hội, Northern Star cam kết tham vấn cộng đồng bản địa và phục hồi dần 229 ha thực vật bản địa, chỉ ảnh hưởng hạn chế đến 652 ha.
Mặc dù đầy hứa hẹn, dự án đối mặt với lưới điện Kalgoorlie "nổi tiếng mong manh" do vị trí xa xôi. Việc tích hợp năng lượng tái tạo đòi hỏi công nghệ tiên tiến để xử lý biến động, nhưng BESS sẽ là chìa khóa.
Hiện dự án đang trong giai đoạn đề xuất, được trình lên Cơ quan Bảo vệ Môi trường Tây Úc (EPA) và mở bình luận công chúng 7 ngày theo Đạo luật Bảo vệ Môi trường. Nếu được phê duyệt, đây sẽ là mô hình mẫu mực cho các mỏ khác ở Úc áp dụng năng lượng tái tạo kết hợp cả điện gió và điện mặt trời.
Minh Đức (Theo Renew Economy, Green Review)
