|
|
Theo VARS IRE, một căn hộ điển hình tại các đô thị hiện có giá gấp khoảng 20-25 lần thu nhập bình quân của một hộ gia đình. Ảnh minh họa: Quỳnh Danh. |
Trong giai đoạn 2019-2025, giá căn hộ chung cư tại TP.HCM tăng gần 50%, trong khi ở Hà Nội tăng đến 90%, theo số liệu của Viện Nghiên cứu và Đánh giá Thị trường Bất động sản Việt Nam (VARS IRE).
Mức tăng này được cho là chênh lệch quá nhiều so với tốc độ tăng lương của nhiều gia đình, khiến câu chuyện mua nhà ngày càng xa vời.
Để thấy rõ áp lực này, VARS IRE đã quy đổi giá nhà từ một thập kỷ trước. Nếu điều chỉnh theo lạm phát (khoảng 3,5%), giá một căn hộ trung bình vào năm 2014 là 1,75 tỷ đồng sẽ tương đương 2,6 tỷ đồng vào giữa năm 2025.
Tuy nhiên, giá bán thực tế hiện nay đã lên tới 5,3 tỷ đồng. Mức chênh lệch hơn 2,7 tỷ đồng này phản ánh áp lực tài chính khổng lồ đang đè nặng lên các cặp đôi trẻ.
Chính sự chênh lệch này đã kéo dài thời gian tích lũy. Nếu cách đây một thập kỷ, để mua căn hộ 70 m2, một gia đình cần khoảng 18 năm tích luỹ toàn bộ thu nhập, thì nay phải kéo dài thành 27 năm mới có thể theo kịp. Trong điều kiện gia đình chỉ có thể tiết kiệm 1/3 thu nhập cho chi phí nhà ở, sẽ mất đến 80 năm để có thể mua nhà.
VARS IRE ước tính một căn hộ điển hình tại các đô thị hiện có giá gấp khoảng 20-25 lần thu nhập bình quân của một hộ gia đình.
Khi thu nhập không theo kịp giá nhà, nhiều gia đình buộc phải trì hoãn hoặc từ bỏ kế hoạch sinh con. Điều này được chứng minh qua xu hướng giảm rõ rệt của tổng tỷ lệ sinh.
Theo Bộ trưởng Y tế Đào Hồng Lan, tỷ suất sinh đã giảm từ 2,01 con/phụ nữ trong năm 2022 xuống 1,96 năm 2023, và chỉ còn 1,91 vào 2024, chạm đến mức thấp nhất trong 10 năm qua.
Đáng chú ý, tại các đô thị lớn như TP.HCM, tổng tỷ suất sinh hiện chỉ đạt 1,39 con/phụ nữ, tức thấp nhất cả nước.
Chi phí nhà ở leo thang không phải là lý do duy nhất dẫn đến sụt tỷ lệ sinh, nhưng rõ ràng là một trong những nguyên nhân quan trọng nhất dẫn đến xu hướng này, theo nhận định của VARS IRE.
Thực chất, câu chuyện này đã được lường trước. Từ năm 2021, trong bối cảnh giá bất động sản bắt đầu tăng nhanh và tỷ lệ sinh giảm rõ rệt hơn, VARS IRE đã cảnh báo trong dài hạn, khả năng giá nhà và tỷ suất sinh cùng tăng sẽ gần như không thể xảy ra.
Lý do là nhà ở tại các đô thị đang dần trở thành "đặc quyền" của một nhóm nhỏ người giàu có. Tỷ lệ sinh có thể được duy trì trong nhóm này nhưng lại suy giảm mạnh ở phần đông người dân không có khả năng mua nhà.
Để tháo gỡ nút thắt này, giới chuyên gia cho rằng cần có những chính sách quyết liệt hơn trong việc phát triển nhà ở xã hội và nhà ở vừa túi tiền, cùng với các gói vay ưu đãi lãi suất thấp, thời hạn dài nhằm hỗ trợ các gia đình trẻ tiếp cận nhà ở.
Tri Thức - Znews giới thiệu độc giả Tủ sách kiến thức kinh tế với đa dạng cuốn sách, câu chuyện trong lĩnh vực kinh doanh, kinh tế. Là nguồn tư liệu cho những người quan tâm và muốn nâng cao kiến thức trong lĩnh vực kinh tế. Những cuốn sách, câu chuyện trong Tủ sách không chỉ đơn thuần là những tác phẩm của tri thức mà còn chứa đựng bí quyết, kinh nghiệm quý báu từ các tác giả, nhà quản lý có uy tín và kinh nghiệm lâu năm trong ngành.
Đọc sách không chỉ giúp người đọc tiếp cận những kiến thức mới mà còn giúp mở rộng tầm nhìn và phát triển bản thân. Tủ sách kiến thức kinh tế mong muốn lan tỏa tri thức trong lĩnh vực kinh doanh, đồng thời phát triển văn hóa đọc cho người Việt.
