Một nguyên nhân, hai kết quả
Vụ tranh chấp hôn nhân giữa vợ chồng "vua cà phê Trung Nguyên - ông Đặng Lê Nguyên Vũ và bà Lê Hoàng Diệp Thảo - đã kéo dài 5 năm vẫn chưa đi đến hồi kết.
Điều đáng nói, đều phải vừa điều hành doanh nghiệp (DN) vừa liên tục hầu toà nhưng kết quả kinh doanh mới nhất tại đế chế cà phê Trung Nguyên Group (TNG) của ông Vũ và chuỗi cà phê mới nổi King coffee (TNI) của bà Thảo lại có sự khác nhau rõ rệt.
Cho đến giờ, trong khi chờ phán quyết cuối cùng tại phiên Giám đốc thẩm, ông Vũ được cho là đang giành lợi thế với kết quả được công nhận bản án ly hôn - ấn định tại phiên toà phúc thẩm hồi tháng 12/2019.
Tuy nhiên, sau khi được tự do, người đứng đầu Trung Nguyên thừa nhận với báo giới: "Kiện tụng kéo dài đã ảnh hưởng rất nặng đến công ty", và rằng Trung Nguyên phải mất ít nhất 2 năm mới gượng dậy được.
Trung Nguyên Group do vợ chồng ông Vũ bà Thảo được thành lập năm 1996.
Thực tế, kết quả kinh doanh năm 2019 của công ty mẹ của tập đoàn là công ty CP Tập đoàn Trung Nguyên đã ghi nhận 4.234 tỷ đồng doanh thu song lợi nhuận sau thuế bất ngờ sụt giảm xuống còn 90 tỷ đồng. Trước đó, lợi nhuận của Trung Nguyên năm 2016 là 681 tỷ đồng và năm 2017 là 531 tỷ đồng.
Việc sa sút lợi nhuận này có một phần nguyên nhân do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, song phần lớn lý do còn lại là gánh nặng chi phí bán hàng và quản lý DN đã kéo biên độ lãi gộp xuống thấp.
Không chỉ công ty mẹ, một số công ty con trong hệ sinh thái Trung Nguyên cũng chứng kiến sự sa sút. Công ty Trung Nguyên Franchising - điều hành chuỗi cà phê Trung Nguyên Legend và Trung Nguyên E-Coffee - ghi nhận mức lỗ trong năm 2019 là hơn 50 tỷ đồng, gấp đôi so với năm 2018.
Cả hệ thống Trung Nguyên đem về doanh thu 410 tỷ đồng, đã thua xa các chuỗi cà phê trong cùng top đầu như: Highlands, The Coffee House, Starbucks, hay Phúc Long...
Trước đó, tình hình kinh doanh của Trung Nguyên đã được cảnh báo sau khi khoản lợi nhuận trước thuế năm 2018 bất ngờ giảm 50%, chỉ còn 347 tỷ đồng, so với mức gần 681 tỷ đồng năm 2017. Nguyên nhân chính là hiệu suất kinh doanh không còn như trước, lãi gộp giảm liên tiếp trong 3 năm 2016, 2017, 2018.
Trong khi đó, vừa tranh chấp tài sản với ông Vũ, bà Thảo cũng kịp gây dựng cho mình đế chế King Coffee. Mới ra đời hồi tháng 10/2016 tại Mỹ, thương hiệu King Coffee của Trung Nguyên International (TNI) sau đó mở rộng nhanh chóng sang Hàn Quốc, Trung Quốc, Singapore, Úc, Ấn Độ… và đến tháng 7/2017 thì quay trở lại Việt Nam.
Cửa hàng King Coffee tại Hội An (Quảng Nam) của bà Lê Hoàng Diệp Thảo.
Năm 2019, doanh thu TNI bất ngờ “bùng nổ” với 1.478 tỷ đồng, tăng 38%, báo lãi 20 tỷ đồng so với mức lỗ 41 tỷ đồng năm 2018. Trong 2 năm đầu ra mắt 2016, 2017 mỗi năm chuỗi này chỉ đạt lợi nhuận 50 – 60 tỷ đồng.
Thương hiệu này cũng đang dần chiếm được chỗ đứng trên thị trường sau hàng loạt động thái mở rộng cửa hàng cũng như những hoạt động đẩy mạnh định vị thương hiệu của “nữ tướng cà phê” Lê Hoàng Diệp Thảo.
Vụ ly hôn nghìn tỷ gây tốn giấy mực của báo giới
Tập đoàn Trung Nguyên được thành lập năm 2006, vốn điều lệ 2.500 tỷ đồng, do ông Đặng Lê Nguyên Vũ là Chủ tịch Hội đồng quản trị. DN có mức tăng trưởng rất cao giai đoạn 2009 – 2013, những năm sau đó doanh thu vẫn tăng nhưng lợi nhuận bắt đầu có xu hướng “đi ngang”.
Khó khăn chỉ thực sự đến với TNG từ năm 2014, khi ông Vũ và vợ - bà Lê Hoàng Diệp Thảo - không cùng quan điểm phát triển tập đoàn.
Trong lần xuất hiện gần đây, “vua cà phê” Trung Nguyên thừa nhận, "mâu thuẫn nội bộ gia đình là nút thắt khiến Trung Nguyên chững lại". Năm 2015 họ lôi nhau ra tòa, bắt đầu chuỗi đấu trí kéo dài để phân xử ly hôn, con cái và tài sản.
Gia đình hạnh phúc của ông chủ tập đoàn Trung Nguyên trước khi có sóng gió.
Nguyên nhân ly hôn được bà Thảo cho là do có thế lực bên ngoài lôi kéo ông Vũ vào con đường tâm linh, tôn giáo để chia rẽ và thôn tính, trong khi ông Vũ nói rằng hai người đã bắt đầu có sự bất đồng quan điểm kinh doanh khi bà Thảo chỉ hướng đến lợi nhuận còn ông Vũ hướng tới việc nâng cà phê lên thành một thứ tôn giáo, giống như trà đạo của Nhật.
Theo diễn biến mới nhất, tháng 4/2020, bà Thảo gửi đơn kêu cứu khẩn cấp tới hội đồng Thẩm phán TAND tối cao để xem xét hủy hai bản án phúc thẩm và sơ thẩm vụ ly hôn và phân chia tài sản tại Trung Nguyên.
Đề nghị này theo kháng nghị của Viện Kiểm sát nhân dân (VKSND) tối cao và VKSND. TP HCM vì vi phạm tố tụng nghiêm trọng tại hai phiên tòa.
Trước đó, cuối năm 2019, tòa phúc thẩm đưa ra phán quyết cho ông Đặng Lê Nguyên Vũ được toàn quyền sở hữu cổ phần chung tại Trung Nguyên; phía bà Lê Hoàng Diệp Thảo nhận gần 1.800 tỷ đồng gồm toàn bộ tiền, vàng, ngoại tệ trong ngân hàng.
Ông Vũ có trách nhiệm hoàn lại cho bà Thảo hơn 1.500 tỷ đồng, tương đương giá trị phần cổ phiếu quy đổi của bà Thảo.
Ông Vũ cũng tự nguyện về việc không tranh chấp cổ phần tại công ty Trung Nguyên International Singapore... Về con cái, ông Vũ phải cấp dưỡng nuôi con 10 tỷ đồng/năm từ năm 2013 đến khi các con học xong đại học vì bà Thảo được quyền nuôi cả 4 con chung.
Cuộc hôn nhân nghìn tỷ giữa hai đồng sáng lập tập đoàn cà phê hàng đầu Việt Nam tạm kết thúc, ông Đặng Lê Nguyên Vũ một mặt thừa nhận với báo chí rằng, hiện Trung Nguyên chỉ hoạt động cầm cự, cả hệ thống gần như bị tê liệt... song: “Đừng có lo, sau này mọi người sẽ thấy một Trung Nguyên hoàn toàn mới”, ông Vũ sau cùng, đã nhấn mạnh như vậy.
