Theo thông tin do Công ty Quốc phòng Nhà nước Nga Rosoboronexport công bố hồi đầu tháng này, phiên bản mới nhất của hệ thống tên lửa phòng không Buk – Buk-M3 Viking – có khả năng đánh chặn nhiều loại mối đe dọa tiên tiến, tiêu biểu là tiêm kích tàng hình F-35 Lightning II.
Ngoài ra, Buk-M3 Viking, tên mã NATO là SA-27 Gullum, cũng là "khắc tinh" của tiêm kích tàng hình F-22 Raptor, tên lửa đạn đạo chiến thuật, tên lửa hành trình, vũ khí có độ chính xác cao và thậm chí cả trực thăng đang bay lơ lửng.
Với những khả năng được cải tiến, Buk-M3 Viking đại diện cho bước tiến đáng kể trong công nghệ phòng không của Nga. Đầu tiên, hệ thống mới nổi bật với tầm bắn mở rộng, cho phép nhắm mục tiêu và đánh chặn nhiều mối đe dọa trên không khác nhau.
Hệ thống tên lửa Buk-M3 Viking có thể tấn công các mục tiêu trên một phổ dọc rộng, từ 10 m đến 25 km. Ảnh: Yandex
Hệ thống có thể tấn công các mục tiêu trên không ở khoảng cách lên tới 65 km (khoảng 40 dặm), nghĩa là phạm vi hoạt động được mở rộng đáng kể. Điều này đảm bảo Buk-M3 Viking có thể bảo vệ các vị trí phòng thủ cố định và các tài sản di động có giá trị cao, cung cấp khả năng phòng thủ nhiều lớp.
Ngoài ra, hệ thống có thể đánh chặn tên lửa đạn đạo chiến thuật ở tầm xa lên tới 50 km, cung cấp khả năng phòng thủ quan trọng chống lại các mối đe dọa tên lửa tầm ngắn nhắm vào cơ sở hạ tầng quan trọng hoặc các mục tiêu quân sự.
Về phạm vi bao phủ độ cao, Buk-M3 Viking có thể tấn công các mục tiêu trên một phổ dọc rộng, từ thấp tới 10 m – hoàn hảo để đánh chặn tên lửa hành trình bay thấp, UAV hoặc trực thăng tấn công lơ lửng – đến độ cao tới 25 km (khoảng 82.000 feet).
Điều này có nghĩa là hệ thống có thể phòng thủ chống lại cả các mối đe dọa ở độ cao thấp, di chuyển nhanh cũng như các máy bay ở độ cao lớn, di chuyển chậm hơn như máy bay ném bom và nền tảng trinh sát.
Khả năng theo dõi và đánh chặn mục tiêu trên một phạm vi độ cao rộng lớn như vậy định vị Buk-M3 Viking là một tài sản phòng không cực kỳ linh hoạt.
Thứ hai, Buk-M3 được trang bị hệ thống radar đa chức năng tiên tiến có thể theo dõi đồng thời 36 mục tiêu và dẫn đường tới 12 tên lửa đến mục tiêu tương ứng. Điều này cho phép nó đối phó với nhiều mối đe dọa trong một lần giao tranh, khiến nó cực kỳ hiệu quả trong các tình huống tấn công bão hòa.
Hệ thống radar đặc biệt đáng chú ý vì khả năng phát hiện và theo dõi ngay cả máy bay tàng hình – như F-35 – vốn được thiết kế để tránh bị radar thông thường phát hiện.
Radar băng tần X được tích hợp vào Buk-M3 có thể lọc nhiễu và xác định chính xác các mục tiêu có tiết diện phản xạ radar thấp (RCS), do đó vượt qua một trong những khía cạnh đầy thách thức nhất của phòng không hiện đại: Khả năng khắc chế công nghệ tàng hình.
Điều này khiến Buk-M3 trở thành công cụ chính để chống lại máy bay chiến đấu thế hệ tiếp theo và các nền tảng giỏi "né" radar khác.
Một tổ hợp Buk-M3 duy nhất, với một số xe phóng, có thể tấn công tới 36 mục tiêu khác nhau cùng lúc. Ảnh: TWZ
Thứ ba, về khả năng tên lửa, Buk-M3 Viking sử dụng tên lửa 9M317M đã nâng cấp, có hệ thống đẩy 2 tầng mạnh hơn và đầu dò radar. Tên lửa này có thể đạt tốc độ cao và cơ động để đánh chặn các mục tiêu di chuyển nhanh, chẳng hạn như tên lửa đạn đạo và các mối đe dọa siêu thanh.
Buk-M3 Viking có thể phóng tới 6 tên lửa cùng lúc, đảm bảo phản ứng nhanh với nhiều mối đe dọa từ nhiều hướng và độ cao khác nhau. Khả năng cơ động được cải thiện và tầm bắn mở rộng của tên lửa 9M317M khiến nó trở thành giải pháp cực kỳ hiệu quả để đánh chặn không chỉ máy bay truyền thống mà còn cả các loại đạn dược dẫn đường chính xác hiện đại.
Không chỉ đánh chặn, Buk-M3 Viking cũng nổi bật với khả năng tấn công các mục tiêu tàng hình, bao gồm cả F-35 vốn là một thách thức đáng kể đối với nhiều hệ thống phòng không truyền thống.
Hệ thống radar và dẫn đường của Buk-M3 được thiết kế riêng để phát hiện và vô hiệu hóa máy bay tàng hình, mang lại lợi thế đáng kể so với các mẫu Buk trước đó. Khả năng này định vị Buk-M3 như một tài sản quan trọng để chống lại các nền tảng chiếm ưu thế trên không được trang bị công nghệ tàng hình tiên tiến.
Hệ thống tên lửa Buk-M3 Viking đại diện cho một yếu tố quan trọng trong chiến lược của Nga nhằm duy trì ưu thế trên không. Ảnh: Eurasian Times
Thứ tư, tính linh hoạt của Buk-M3 Viking vượt xa các mối đe dọa trên không, vì nó cũng có khả năng nhắm mục tiêu vào các vũ khí có độ chính xác cao, chẳng hạn như bom dẫn đường, tên lửa không đối đất và các loại vũ khí tiên tiến khác được sử dụng bởi máy bay phản lực chiến đấu và máy bay ném bom hiện đại.
Tính linh hoạt này khiến nó trở thành một phần thiết yếu của mạng lưới phòng không rộng hơn, có khả năng phòng thủ chống lại nhiều mối đe dọa trên không và tên lửa, từ trực thăng tấn công tầm thấp đến máy bay ném bom chiến lược tầm cao.
Nền tảng bánh xích giúp hệ thống tên lửa Buk-M3 Viking cơ động trên địa hình khó khăn. Ảnh: Bulgarian Military
Thứ năm, về khả năng cơ động và triển khai, Buk-M3 Viking sử dụng khung gầm bánh xích cung cấp khả năng cơ động đặc biệt trên địa hình khó khăn, cho phép hệ thống định vị lại khi cần thiết một cách nhanh chóng.
Khả năng cơ động này rất quan trọng trong môi trường chiến đấu năng động, nơi việc tái triển khai nhanh chóng có thể tạo ra sự khác biệt giữa đánh chặn hiệu quả và thất bại. Các bệ phóng di động (TEL) của hệ thống có thể mang tới 12 tên lửa – tăng đáng kể so với các mẫu trước đó – và phóng chúng cùng lúc, cung cấp khả năng phản ứng nhanh.
Khả năng di chuyển và phản ứng nhanh chóng của Buk-M3 Viking khiến nó trở thành giải pháp phòng không linh hoạt và có khả năng sống sót cao, đặc biệt là trên các chiến trường biến động hoặc các khu vực xung đột cường độ cao.
Không chỉ đánh chặn, Buk-M3 Viking cũng nổi bật với khả năng tấn công các mục tiêu tàng hình, bao gồm cả F-35 vốn là một thách thức đáng kể đối với nhiều hệ thống phòng không truyền thống. Ảnh: Agogs
Thứ sáu, Buk-M3 Viking tích hợp liền mạch vào mạng lưới phòng không của Nga, cho phép nó hoạt động phối hợp với các hệ thống phòng thủ tên lửa khác như S-400 Triumf và S-500 Prometheus. Điều này cho phép tạo ra một hệ thống phòng thủ tích hợp, nhiều lớp có khả năng ứng phó với nhiều loại mối đe dọa ở các phạm vi và độ cao khác nhau.
Hệ thống chỉ huy và điều khiển của nó cho phép trao đổi dữ liệu thời gian thực với các nền tảng phòng thủ cấp cao hơn, đảm bảo rằng Buk-M3 Viking hoạt động như một phần của nỗ lực phòng không phối hợp lớn hơn.
Tóm lại, hệ thống phòng không đa chức năng Buk-M3 Viking đại diện cho một yếu tố quan trọng trong chiến lược của Nga nhằm duy trì ưu thế trên không và chống lại các mối đe dọa trên không tiên tiến trên chiến trường.
Minh Đức (Theo Army Recognition)
* Mời bạn đọc vào chuyên mục Tham khảo thêm
