Thương mại hạ nhiệt sau giai đoạn bứt phá
Theo Chứng khoán KIS, hoạt động xuất – nhập khẩu tháng 5 vẫn tăng hai chữ số nhưng đã bộc lộ dấu hiệu hạ nhiệt sau giai đoạn "gom hàng sớm". Xuất khẩu và nhập khẩu lần lượt đạt 39,6 tỷ USD và 39,04 tỷ USD, tăng lần lượt 16,97 % và 14,13 % so với cùng kỳ năm trước, tạo thặng dư khoản 550 triệu USD. Động lực chính vẫn đến từ thị trường Mỹ, nơi kim ngạch tăng mạnh hơn 35% so với cùng kỳ năm trước nhờ tranh thủ trước thời hạn áp thuế 9/7. Tuy nhiên, đơn hàng sang Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc đã chững lại khi các tập đoàn tái phân bổ sản xuất. Với thời gian vận chuyển hơn một tháng, đà xuất khẩu dự kiến sẽ suy yếu rõ và có thể giảm trong các tháng tiếp theo nếu đàm phán thuế quan chưa rõ ràng.

Hình 1. Xuất khẩu Việt Nam theo tháng. (Nguồn: Tổng cục thống kê Việt Nam, KIS)

Hình 2. Xuất khẩu Việt Nam theo thị trường. (Nguồn: Tổng cục thống kê Việt Nam, KIS)
Nội lực củng cố đà tăng trưởng
Chứng khoán KIS nhận định, thương mại chững lại nhưng các động lực trong nước tiếp tục "giữ nhịp" cho kinh tế. Chỉ số sản xuất công nghiệp tháng 5 tăng 9,4% so với cùng kỳ năm trước, nhờ ngành chế biến – chế tạo duy trì mức tăng 11%. Bên cạnh đó, tổng doanh thu bán lẻ hàng hóa và dịch vụ đạt 574,9 nghìn tỷ đồng, tăng 10,22 % so với cùng kỳ năm trước, được hỗ trợ bởi kỳ nghỉ 30/4 và 1/5 cùng với mùa hè khởi động sớm. Dòng vốn FDI cũng là điểm sáng khi vốn đăng ký mới và tăng thêm gấp khoảng đôi so với cùng kỳ, tập trung vào chế biến–chế tạo và các dự án "xanh", phản ánh niềm tin dài hạn của nhà đầu tư nước ngoài. Lạm phát tiếp tục nằm trong vùng an toàn: CPI tháng 5 chỉ tăng 0,16 % so với tháng trước và 3,24 % so với cùng kỳ năm trước, giữ dư địa thuận lợi cho điều hành chính sách hỗ trợ tăng trưởng.

Hình 3. Doanh thu bán lẻ theo tháng (Nguồn: Tổng cục thống kê Việt Nam, KIS)

Hình 4. CPI của Việt Nam theo tháng (Nguồn: Tổng cục thống kê Việt Nam, KIS)

Hình 5. IIP của Việt Nam theo tháng (Nguồn: Tổng cục thống kê Việt Nam, KIS)

Hình 6. Vốn FDI đăng ký (Nguồn: Tổng cục thống kê Việt Nam, KIS)
Các tín hiệu giảm tốc tiếp tục xuất hiện
Dù nền tảng tăng trưởng vẫn ổn định, Chứng khoán KIS thấy rằng sức bật của sản xuất đã có dấu hiệu chùng lại. Chỉ số sản xuất công nghiệp còn cao nhưng thấp hơn mức của tháng 4, chỉ số PMI vẫn dưới ngưỡng 50 cho thấy đơn hàng mới – đặc biệt đơn hàng xuất khẩu – tiếp tục co hẹp, buộc doanh nghiệp hạ giá bán và hạn chế tuyển dụng. Khi thời hạn áp thuế đến gần và tồn kho của khách hàng Quốc tế còn cao, nguy cơ suy yếu thương mại có thể kéo sang quý ba, làm quá trình phục hồi của khu vực sản xuất – xuất khẩu thêm mong manh và đòi hỏi chính sách linh hoạt cùng tiến độ giải ngân đầu tư công quyết liệt để bảo vệ quỹ đạo tăng trưởng.