Sáng 2-10, ông Mai Văn Khiêm, Giám đốc Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia trao đổi với Báo Người Lao Động về một số thông tin ban đầu ngay khi áp thấp nhiệt đới mạnh lên thành bão Matmo gần Biển Đông.
Ông Mai Văn Khiêm - Giám đốc Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia
* Phóng viên: Các chuyên gia khí tượng đã có đánh giá về đặc điểm, hướng đổ bộ của cơn bão Matmo này thế nào, thưa ông?
- Ông Mai Văn Khiêm: Ngoài Tây Bắc Thái Bình Dương, dải hội tụ nhiệt đới duy trì hoạt động ổn định trên khu vực vĩ độ thấp. Trên dải hội tụ nhiệt đới xuất hiện nhiễu động xoáy, mầm mống hình thành áp thấp nhiệt đới. Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia đã thông tin sáng 1-10, vùng áp thấp ở vùng biển phía Đông đảo Luzon, Philippines đã mạnh lên thành áp thấp nhiệt đới.
Áp thấp nhiệt đới mạnh lên thành bão Matmo, hướng vào khu vực nào ở nước ta?ĐỌC NGAYĐến sáng nay 2-10, áp thấp nhiệt đới đã mạnh lên thành bão, có tên quốc tế Matmo, đang hướng vào Biển Đông.
Hồi 7 giờ, vị trí tâm bão ở khoảng 14,9 độ Vĩ Bắc - 127,8 độ Kinh Đông, trên vùng biển phía Đông Philippines. Sức gió mạnh nhất vùng gần tâm bão mạnh cấp 8 (62-74 km/giờ), giật cấp 10. Bão di chuyển theo hướng Tây Tây Bắc với tốc độ 15-20 km/giờ và còn có thể mạnh thêm.
Hiện nay, cơ quan khí tượng thủy văn chưa có nhận định chi tiết về cường độ, khả năng tác động của cơn bão Matmo với Việt Nam.
Dự báo khoảng chiều tối mai 3-10, bão Matmo có thể vào Biển Đông và trở thành cơn bão 11. Thời điểm đó, chúng tôi sẽ có đánh giá, dự báo về hướng di chuyển, khu vực có thể chịu ảnh hưởng bởi bão số 11 Matmo với đất liền nước ta. Tuy nhiên, dự báo ban đầu bão Matmo có xác suất đi vào miền Bắc, cụ thể là Quảng Ninh.
Vấn đề quan tâm nhất hiện nay là khi vào Biển Đông, bão Matmo sẽ gây gió giật mạnh, ảnh hưởng tới tàu thuyền khu vực giữa Biển Đông và Bắc Biển Đông. Dự báo, từ chiều 3-10, vùng biển phía Đông khu vực Bắc Biển Đông có gió mạnh dần lên cấp 6-7, sau tăng lên cấp 8; vùng gần tâm bão đi qua mạnh cấp 9-10, giật cấp 12. Sóng biển cao từ 4-6 m, biển động rất mạnh.
Trong khoảng ngày 4 đến 5-10, khu vực Bắc Biển Đông (bao gồm quần đảo Hoàng Sa) có khả năng chịu tác động của gió mạnh cấp 11-12, giật cấp 15.
Tàu thuyền hoạt động trong vùng nguy hiểm có khả năng chịu tác động của dông, lốc, gió mạnh và sóng lớn. Do vậy, cơ quan chức năng cần nhanh chóng thông báo cho tàu thuyền hoạt động ở khu vực trên nhanh chóng tránh trú, tìm nơi an toàn.
Dự báo còn 2-4 cơn bão, áp thấp nhiệt đới ảnh hưởng trên Biển Đông
* Mùa mưa bão năm nay có gì bất thường thưa ông khi trong tuần cuối tháng 9, bão Ragasa, Bualoi liên tiếp đổ bộ vào nước ta?- Ông Mai Văn Khiêm: Mùa mưa bão năm nay rất bất thường. Với các cơn bão, đáng lẽ thời điểm từ tháng 9 đến tháng 10, bão thường ảnh hưởng tới các tỉnh Trung Bộ là chính. Tuy nhiên, tới tháng 10, bão vẫn có xu hướng đi ra ngoài phía Bắc, tương đối khác so với quy luật.
Về cường độ, bão số 9 Ragasa trên Biển Đông là cơn bão mạnh nhất trên thế giới trong năm 2025, đây cũng là cơn bão mạnh nhất trong lịch sử thống kê bão trên Biển Đông, với cường độ cấp 17, giật trên cấp 17 - cấp siêu bão. Rất may do đổi hướng đổ bộ vào Trung Quốc nên khi vào đất liền Quảng Ninh, bão suy yếu thành áp thấp nhiệt đới nên không gây tác động nhiều.
Trong khi đó, với cơn bão số 10 Bualoi di chuyển nhanh trên Biển Đông với tốc độ gấp đôi cơn bão bình thường, có lúc lên tới 35-40 km/giờ, song khi đổ bộ vào đất liền lại đi chậm lại, men dọc ven biển miền Trung rồi mới đổ bộ nên tác động mạnh.
Thời gian bão Bualoi lưu trên đất liền kéo dài các tỉnh Nghệ An-Bắc Quảng Trị kéo dài ít thấy, lên tới trên 12 tiếng. Hoàn lưu bão gây mưa lớn toàn Bắc Bộ và Thanh Hóa trở vào đến TP Huế (có nơi mưa trên 500 mm). Hoàn lưu gió bão mạnh từ cấp 6 trở lên trải dài 11/21 tỉnh ven biển, trong đó khu vực có gió mạnh từ cấp 8 trải dài suốt từ Ninh Bình đến Quảng Trị, khu vực Nam Hà Tĩnh-Bắc Quảng Trị là vùng tâm bão ảnh hưởng cũng là vùng gió mạnh nhất, phổ biến cấp 10-11, giật cấp 13-14; gây dông lốc; lũ lớn trên nhiều sông; gây sạt lở đất, lũ ống, lũ quét ở nhiều khu vực…
Đây là một trong những đợt thiên tai nghiêm trọng, khốc liệt, xảy ra gần như đồng thời các loại hình thiên tai đặc biệt nguy hiểm (bão rất mạnh, lũ lớn, đặc biệt lớn; lũ quét, sạt lở đất, ngập lụt xảy ra trên diện rộng); tác động, ảnh hưởng nặng nề đến hầu hết các hoạt động kinh tế - xã hội, thiết chế hạ tầng từ vùng biển đến đồng bằng, trung du và miền núi.
* Nguyên nhân gì khiến các cơn bão hình thành ngày càng mạnh? Dự báo từ nay đến cuối năm, Biển Đông có khoảng bao nhiêu cơn bão tác động tới Việt Nam?
- Ông Mai Văn Khiêm: Vùng biển Tây Bắc Thái Bình Dương mấy năm gần đây do ảnh hưởng của biến đổi khí hậu, nhiệt độ nóng lên, mặt nước biển cũng nóng lên, kéo theo lượng nước biển tích tụ nhiều hơn, điều kiện để hình thành những cơn bão rất mạnh.
Từ nay tới cuối năm 2025, dự báo trên Biển Đông có khoảng 2-4 cơn bão và áp thấp nhiệt đới, có nguy cơ ảnh hưởng trực tiếp tới đất liền nước ta.
* Xin cảm ơn ông!
