Theo khảo sát, lãi suất tiết kiệm tại các ngân hàng thương mại cổ phần hiện tại đã lên 7-8%/năm, không yêu cầu số tiền gửi lớn hay ưu tiên khách VIP. Thậm chí, nhiều ngân hàng tìm khách gửi tiết kiệm từ các hội nhóm trực tuyến vừa kết hợp tặng lãi suất, tặng quà cuối năm…
 |
| Nhiều ngân hàng tặng kèm lãi suất cho khách hàng gửi tiền cuối năm. Ảnh: Như Ý. |
Đà tăng lãi suất diễn ra trên diện rộng trong 1-2 tháng cuối năm, bao gồm cả nhóm ngân hàng có vốn nhà nước chi phối. Hiện tại, lãi suất các kỳ hạn ngắn dưới 6 tháng được nhiều đơn vị đẩy lên mức kịch trần 4,75%/năm. Các kỳ hạn 6-12 tháng đa phần được các nhà băng niêm yết từ 5% đến 6%/năm.
Trao đổi với PV Tiền Phong, một lãnh đạo ngân hàng thương mại cổ phần cho biết, xu hướng tăng lãi suất huy động là có nhưng ở mức nhỏ chưa phải dấu hiệu đảo chiều lãi suất. Nhiều ngân hàng hết room tín dụng trong năm 2025 nên đẩy mạnh huy động vốn cho năm 2026. Tuy nhiên, vị này cho biết, đây không phải giai đoạn hụt thanh khoản mà các ngân hàng phải tìm đủ mọi cách huy động vốn bằng lãi suất ngoài sổ sách. Ngân hàng Nhà nước cũng chưa có động thái tăng lãi suất điều hành.
Ông Nguyễn Quang Huy - Chuyên gia Khoa Tài chính ngân hàng, Trường Đại học Nguyễn Trãi - phân tích, lãi suất mang tính chu kỳ trong bối cảnh mới của kinh tế toàn cầu và trong nước. Diễn biến lãi suất huy động tăng vào thời điểm cuối năm đang thu hút nhiều sự chú ý. Tuy nhiên, nếu đặt trong các diễn biến kinh tế vĩ mô hiện tại, những điều chỉnh này mang tính chu kỳ.
 |
| Ông Nguyễn Quang Huy - chuyên gia Khoa Tài chính ngân hàng, Trường Đại học Nguyễn Trãi. |
Theo ông Huy, yếu tố mùa vụ thanh khoản vẫn đóng vai trò nền tảng. Cuối năm là giai đoạn nhu cầu vốn trong nền kinh tế gia tăng, gắn với sản xuất - kinh doanh, thanh toán công nợ, chi trả lương thưởng và tiêu dùng xã hội. Dòng tiền vì vậy có xu hướng dịch chuyển ngắn hạn, tạo áp lực cân đối nguồn vốn cho các tổ chức tín dụng. Đây là quy luật lặp lại hàng năm và thường được điều tiết trở lại trong những tháng đầu năm sau.
Bên cạnh đó, việc một số ngân hàng tiệm cận hạn mức tăng trưởng tín dụng khiến trọng tâm quản trị chuyển từ mở rộng sang củng cố. Trong bối cảnh này, ngân hàng có xu hướng ưu tiên huy động vốn trung và dài hạn, nhằm cải thiện các chỉ tiêu an toàn, nâng cao khả năng chịu đựng rủi ro và chuẩn bị nguồn lực cho kế hoạch tín dụng trong giai đoạn tiếp theo. Việc điều chỉnh lãi suất vì vậy mang tính chọn lọc, không đại trà và không phản ánh sự thắt chặt tiền tệ; chưa cho thấy rủi ro đáng kể đối với thanh khoản hệ thống.
Ông Huy cho biết thêm, một điểm đáng chú ý là bối cảnh quốc tế đang dần thuận lợi hơn. Việc Cục Dự trữ Liên bang Mỹ giảm lãi suất 25 điểm cơ bản trong tháng 12, cùng với điều hành theo hướng ổn định và cân nhắc các đợt hạ lãi suất trong giai đoạn tới để hỗ trợ tăng trưởng, đã phần nào làm dịu áp lực từ bên ngoài. Diễn biến này tạo thêm dư địa cho các nền kinh tế đang phát triển, trong đó có Việt Nam để thực hiện bình ổn tỷ giá, duy trì mặt bằng lãi suất hợp lý và linh hoạt phối hợp chính sách tiền tệ - tài khóa.
Ông Huy cũng lưu ý, ở trong nước, dòng tiền ngân sách cũng có sự dịch chuyển khi Kho bạc Nhà nước rút tiền gửi để đẩy mạnh giải ngân đầu tư công. Trong ngắn hạn, điều này có thể tạo ra dao động nhất định về thanh khoản. Tuy nhiên, về bản chất, đây là sự chuyển dịch dòng tiền từ khu vực tài chính sang khu vực kinh tế thực...
"Chúng ta cần đặt diễn biến lãi suất hiện nay trong bối cảnh Việt Nam đang khởi công và chuẩn bị triển khai hàng loạt dự án hạ tầng quy mô rất lớn, với tổng vốn đầu tư lên tới hàng triệu tỷ đồng.
Giai đoạn từ năm 2026 trở đi được dự báo sẽ chứng kiến nhu cầu vốn tín dụng tăng mạnh, nhất là đối với các dự án dài hạn, có tính lan tỏa cao. Do đó, việc các ngân hàng chủ động huy động và cơ cấu lại nguồn vốn ngay từ bây giờ không chỉ là phản ứng ngắn hạn, mà còn là bước chuẩn bị cần thiết để đảm bảo khả năng giải ngân mạnh mẽ, an toàn và bền vững trong thời gian tới", ông Huy nói.
