Theo thông tin do Xanh SM chia sẻ, hãng này sẽ triển khai lắp đặt hệ thống giám sát an toàn S2S (Secure to Safe) cho toàn bộ đội xe taxi điện trên toàn quốc.
Quá trình lắp đặt dự kiến hoàn tất vào ngày 22/4 tới đây, với mục tiêu cung cấp giải pháp an toàn cho cả hành khách và tài xế, đặc biệt hướng đến trẻ em, phụ nữ và người cao tuổi.
Không giám sát 24/24
Theo Xanh SM, hệ thống S2S nói trên bao gồm camera giám sát trong và ngoài xe, nút khẩn cấp ở cả vị trí tài xế và hành khách, cảm biến thông minh cùng phần mềm tích hợp AI giúp phân tích hành vi và phát hiện bất thường theo thời gian thực.
Khi có sự cố hoặc xuất hiện dấu hiệu nguy hiểm, hệ thống lập tức phát tín hiệu tới trung tâm điều hành để huy động sự hỗ trợ của các tài xế Xanh SM gần nhất hoặc cơ quan chức năng.
Xanh SM cho biết hệ thống camera giám sát chỉ kích hoạt tự động trong khung giờ có nguy cơ cao về an ninh, được xác định từ 22h đêm đến 6h sáng hôm sau. Ngoài khung giờ nói trên, hệ thống camera giám sát trong xe sẽ chỉ bật khi khách có yêu cầu.
Tiên phong ở Việt Nam, không lạ trên thế giới
Tại Việt Nam, Xanh SM là hãng taxi đầu tiên chủ động trang bị hệ thống giám sát cho toàn bộ phương tiện. Tuy nhiên ở nhiều quốc gia khác trên thế giới, việc lắp đặt camera giám sát trong cabin hay các trang bị khác nhằm bảo vệ hành khách và tài xế taxi đã được triển khai từ khá lâu.
Theo thông tin đăng tải trên Taxi Library, thành phố New York (Mỹ) vào đầu những năm 1990 từng ghi nhận đến hơn 40 vụ án mạng mỗi năm mà các tài xế taxi là nạn nhân.
Đến hiện tại, gần như không còn trường hợp tài xế taxi nào tại New York bị sát hại, nguyên nhân chủ yếu được cho là nhờ vào chiến dịch lắp đặt camera giám sát cho hơn 50.000 taxi tại thành phố sôi động này.
Vào tháng 3/2000, thông cáo báo chí của Ủy ban taxi và limousine thành phố New York (TLC) đã cho phép sử dụng camera kỹ thuật số như một thiết bị an ninh.
Tại thành phố Winnipeg (tỉnh bang Manitoba, Canada), vụ sát hại tài xế taxi Pritam Deol vào ngày 17/7/2001 đã dẫn đến việc bắt buộc lắp đặt vách ngăn và camera an ninh trên loại phương tiện giao thông này từ năm 2002.
Theo thông tin do Taxi Library chia sẻ, việc lắp đặt các trang thiết bị an toàn này đã giúp giảm đáng kể số vụ cướp liên quan đến taxi ở thành phố Manitoba. Nhờ hình ảnh tội phạm thu được từ camera an ninh, tỷ lệ bắt giữ thành công trong các vụ cướp và tấn công tài xế cũng tăng lên đáng kể.
Ở London (Anh), tất cả taxi đều được trang bị vách ngăn giữa hàng ghế tài xế với khu vực hành khách. Lớp bảo vệ này có thể ngăn cản các hành vi tấn công tài xế, nhưng không thể chống đạn.
Là trang bị mặc định trên xe từ khi lăn bánh ra khỏi nhà máy, vách ngăn ban đầu hướng đến mục tiêu đảm bảo riêng tư cho hành khách, nhưng sau đó đã chứng minh khả năng bảo vệ an toàn cho cánh tài xế taxi tại thủ đô nước Anh.
Theo Transport for London, một số hãng taxi, đơn vị cung cấp dịch vụ vận tải tại London đã chủ động lắp đặt camera giám sát trong khoang lái để bảo vệ sức khỏe, sự an toàn của cả tài xế lẫn hành khách, đồng thời phòng ngừa và phát hiện tội phạm.
Còn theo tờ The Straits Times, taxi và các phương tiện kinh doanh dịch vụ vận tải tại Singapore có thể được trang bị camera trong khoang lái kể từ tháng 6/2018. Các thiết bị này, chủ yếu giải quyết tình trạng "quỵt tiền" và hành hung tài xế, sẽ chỉ ghi lại hình ảnh mà không kèm theo âm thanh.
Có hợp pháp?
Một trong những lo ngại hàng đầu khi taxi được lắp camera giám sát là tính bảo mật của hình ảnh, bên cạnh các cơ sở pháp lý có liên quan.
Theo The Straits Times, các phương tiện gắn camera bên trong khoang lái phải dán thông báo để hành khách nhận biết. Với dịch vụ taxi hoặc thuê xe có tài, ứng dụng gọi xe hay đơn vị vận hành cũng phải thông báo cho khách hàng rằng xe sẽ được trang bị các thiết bị giám sát.
Chỉ dẫn của Sở Giao thông London nhấn mạnh hình ảnh thu từ camera phải luôn được bảo mật. Cụ thể, hình ảnh cần phải được bảo vệ bằng phần mềm mã hóa, được thiết kế để bảo vệ dữ liệu lưu trữ không bị xâm phạm, chẳng hạn trong trường hợp xe hoặc thiết bị bị đánh cắp.
Ở Australia, website của Sở Giao thông New South Wales lưu ý tất cả hình ảnh thu từ camera giám sát phải được lưu trữ theo cách an toàn, nghĩa là được bảo vệ bằng mật khẩu hoặc mã hóa, đồng thời có thể khôi phục trong trường hợp hệ thống camera dừng hoạt động do mất điện.
Các bản lưu trữ phải được hủy hoặc xóa đúng cách trong vòng 30-90 ngày sau thời điểm được tải về.
Riêng ở Việt Nam, Điều 28 Nghị định 151 do Chính phủ ban hành quy định ôtô chở người từ 8 chỗ trở lên (không kể chỗ của người lái xe) kinh doanh vận tải, ôtô đầu kéo, xe cứu thương, xe cứu hộ giao thông đường bộ bắt buộc phải lắp thiết bị ghi nhận hình ảnh người lái xe.
Ở Điều 29 của Nghị định này cũng có nêu rõ việc quản lý, sử dụng thiết bị, truyền dẫn, cung cấp, cập nhật, lưu trữ, sử dụng dữ liệu thu thập từ thiết bị giám sát hành trình, thiết bị ghi nhận hình ảnh người lái xe thực hiện theo quy định của pháp luật về quản lý, vận hành, sử dụng hệ thống quản lý dữ liệu thiết bị giám sát hành trình và thiết bị ghi nhận hình ảnh người lái xe.
Đối với hệ thống S2S của Xanh SM, hãng này cho biết các dữ liệu sẽ được mã hóa và tự động xóa sau 48 giờ nếu không có khiếu nại từ các bên liên quan. Toàn bộ hình ảnh được bảo mật tuyệt đối, chỉ được trích xuất cho cơ quan chức năng theo yêu cầu pháp luật.
Nhìn chung, việc Xanh SM trang bị hệ thống giám sát với camera, nút báo động khẩn cấp trong khoang lái là khá mới mẻ tại Việt Nam. Động thái này về cơ bản sẽ giúp hành khách có chuyến xe an toàn, tài xế taxi cũng được bảo vệ khỏi những nguy hiểm có khả năng xảy ra trong quá trình làm việc.
